De volgende vraag krijgt Keizersgracht Juristen voorgelegd. Ik heb in het verleden een mondelinge overeenkomst afgesloten met een afnemer. Deze overeenkomst heeft jaren geduurd, ik heb jarenlang geleverd aan de andere partij. Deze afnemer geeft nu aan dat hij geen prijs meer stelt op een volgende levering. Over de opzegging c.q. over een beëindiging is echter nooit iets geregeld. Kan deze afnemer de mondelinge overeenkomst nu zomaar en ook nog per direct opzeggen of gelden daar toch bepaalde regels voor die mij beschermen, ook al heb ik niets op papier geregeld?
Het antwoord op deze vraag is afhankelijk van alle omstandigheden van het geval. Hieronder zal ik het een en ander nader toelichten.
Een overeenkomst kan als duurovereenkomst worden gekwalificeerd indien partijen:
- zich hebben verplicht tot een voortdurende prestatie, of
- een reeks van prestaties zijn aangegaan die zich over een langere periode hebben uitgestrekt. In dit verband is van belang of er sprake is van een bestendige handelsrelatie en of partijen in een contractuele relatie tot elkaar zijn gekomen waarin zij erop mochten vertrouwen dat de andere partij bepaalde werkzaamheden uitvoert/verricht en of diensten verleend.
Het is niet uitzonderlijk en het komt toch nog steeds heel vaak voor, dat partijen een langdurige overeenkomst met elkaar zijn aangegaan, zonder later ooit schriftelijke afspraken (mede over de beëindiging en over de duur van de relatie) in een overeenkomst alsnog vast te leggen. Soms is er wel een schriftelijk overeenkomst maar ontbreken daarin vervolgens bepaalde afspraken aangaande een beëindiging en/of over de duur van de overeenkomst. Is iets dergelijks aan de hand, dan geldt in beide gevallen dat de rechtspraak ervan uit gaat, dat er sprake is van een overeenkomst voor onbepaalde tijd.
De vraag die dan rijst en beantwoord moet worden is de volgende: is opzegging van de betreffende overeenkomst dan wel (nog) mogelijk en op welke wijze moet dat dan gebeuren? Deze vraag moet volgens jurisprudentie beantwoord worden aan de hand van de redelijkheid en billijkheid en op basis van alle omstandigheden van het geval. Omstandigheden kunnen meebrengen dat opzegging mogelijk is, ongeacht de reden die de opzeggende partij heeft voor die opzegging. Daarentegen kunnen bepaalde omstandigheden meebrengen dat opzegging alleen mogelijk is als een voldoende zwaarwegende grond aanwezig is.
Als is bepaald of vaststaat dat er een voldoende zwaarwegende grond aanwezig is voor de opzegging, dan dient er een redelijke opzegtermijn in acht te worden genomen. Wanneer sprake is van een redelijke opzegtermijn in een gegeven situatie, is ook weer afhankelijk van de omstandigheden van het geval. De wederzijdse belangen over en weer dienen afgewogen te worden. Als er een te korte opzegtermijn in acht wordt genomen dan kan de opgezegde partij zich tot de rechter wenden met het verzoek om te bepalen dat de opzeggende partij een langere opzegtermijn in acht moet nemen. Het niet in acht nemen van een redelijke opzegtermijn kan dan zelfs worden aangemerkt als een tekortkoming in de nakoming van de overeenkomst. De overeenkomst kan dan wel rechtsgeldig zijn geëindigd, maar de opzeggende partij kan gehouden zijn om de schade van de opgezegde partij te vergoeden. Een vordering tot aanvullende schadevergoeding zal slechts in zeer uitzonderlijke gevallen worden toegewezen.
mr. Sabrina Geurts
Bel naar: