Of iemand wel of niet is gevaccineerd zegt iets over de gezondheid van die persoon. Daarmee vallen dergelijke gegevens onder de categorie gezondheidsgegevens. Gegevens over de gezondheid van iemand zijn volgens de Algemene Verordening Gegevensbescherming (hierna: AVG) bijzondere persoonsgegevens. Bijzondere persoonsgegevens zijn extra beschermd op basis van de AVG. Dat is geregeld in artikel 9 lid 1 van de AVG.
De verwerking van bijzondere persoonsgegevens is in principe verboden, tenzij de verwerker zich kan beroepen op een wettelijke uitzondering én op een van de grondslagen die gelden voor het verwerken van de gewone persoonsgegevens (artikel 9 lid 2 van de AVG).
Een van de belangrijkste uitzonderingen voor de verwerking van de gewone en de bijzondere persoonsgegevens is de uitdrukkelijke toestemming van de betrokkene. Voor de gezondheidsgegevens betekent dit het volgende. Deze gegevens mogen worden verwerkt indien dit noodzakelijk is voor:
- Re-integratie of begeleiding van de werknemer i.v.m. ziekte of arbeidsongeschiktheid;
- Een juiste uitvoering van (wettelijke) voorschriften of cao’s die voorzien in aanspraken die afhankelijk zijn van iemands gezondheidstoestand en
- Doeleinden van preventieve of arbeidsgeneeskunde of voor het beoordelen van de arbeidsgeschiktheid van de werknemer (medische diagnose stellen).
Hierbij geldt dan ook nog als aanvullende eis dat deze bijzondere gegevens alleen mogen worden verwerkt door of onder verantwoordelijkheid van een beroepsbeoefenaar die gebonden is aan een beroepsgeheim of een geheimhoudingsplicht.
Op basis van de AVG mag een werkgever dus niet vragen naar gegevens over de gezondheid van de werknemers. Dat geldt ook voor de vraag of iemand wel of niet is gevaccineerd tegen het coronavirus. Zelfs als een werknemer ongevraagd uit zichzelf aangeeft dat hij of zij wel of niet is gevaccineerd tegen het virus mag een werkgever deze gegevens niet registreren. Deze gegevens mogen dan ook niet door de werkgever gebruikt worden voor het beoordelen van de inzetbaarheid van de werknemer, dat is enkel voorbehouden aan een arbodienst of bedrijfsarts.
Met uitdrukkelijke toestemming van een werknemer mag een werkgever de (bijzondere) persoonsgegevens van een werknemer wel verwerken. Maar ook dan nog loopt een werkgever het risico op een sanctie van de Autoriteit Persoonsgegevens want volgens deze autoriteit is een werknemer in een dergelijke gezagsverhouding per definitie niet in staat om zijn wil vrij te bepalen.
Een ontsnappingsclausule in de AVG op basis waarvan gezondheidsgegevens wel mogen worden gedeeld is de noodzakelijke verwerking daarvan om redenen van algemeen belang op het gebied van de volksgezondheid, als bijvoorbeeld de veiligheid in het gedrang komt. Maar zelfs dan geldt nog steeds dat de rechten en de vrijheid van de betrokkenen goed beschermd moeten worden.
Conclusie: Of een werknemer wel of niet is gevaccineerd is een bijzondere persoonsgegeven. Een werkgever mag daarom op grond van de AVG deze gegevens niet verwerken van haar werknemers. Het vragen naar deze informatie en het gebruik daarvan is verboden. Dat geldt ook nog steeds als een werknemer expliciet toestemming daarvoor heeft gegeven. De Autoriteit Persoonsgegevens is immers van mening dat een werknemer niet in staat is om zijn vrije wil te bepalen in de gezagsverhouding tussen werkgever en werknemer.
mr. Sabrina Geurts
Bel naar: