Privacy
Privacy en de bescherming van de persoonlijke levenssfeer is in Nederland een goed recht en wordt zelfs door internationale wetgeving beschermd op grond van artikel 8 Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens. Een inbreuk op de privacy kan onrechtmatig en daarmee dus niet toegestaan zijn. Uit onderstaande casus blijkt dat sprake kan zijn van een inbreuk op de privacy indien de drone (een onbemand luchtvaartuig zonder piloot aan boord) van je buren boven je tuin vliegt.
De drone van de buren
Leuk zo’n drone waar zelfs een camera op gemonteerd is zodat je (live) kunt zien waar je vliegt en (eventueel) mooie opnames kunt maken. Maar wat nu als je bijvoorbeeld geen grote tuin hebt en toch wilt ‘vliegen’ met je drone en daarmee dus ook, al dan niet bewust, in de tuin van je buren kunt kijken? In het verlengde hiervan; wat als je met je drone boven de tuin van de buren vliegt en deze kostbare drone door de buren met (militaire) precisie uit de lucht wordt geschoten en beschadigd raakt? Moeten de buren deze schade dan vergoeden? De vragen welke hierbij aan de orde komen zijn dus de volgende: 1. Is het vliegen boven de tuin van de buren onrechtmatig? 2. Moeten de buren de schade aan de drone vergoeden indien de drone uit de lucht wordt geschoten?
De Rechtbank Gelderland (ECLI:NL:RBGEL:2016:7155 en ECLI:NL:RBGEL:2017:2663) heeft zich over deze vragen uitgelaten in een casus waar een drone uit de lucht is geschoten door de buurjongen nadat de drone boven de tuin van de schutter aanwezig was. De eigenaar van de drone heeft in deze casus de schutter aansprakelijk gesteld voor de schade.
Onrechtmatig ‘vliegen’?
De Rechtbank Gelderland (ECLI:NL:RBGEL:2016:7155) heeft zich in eerste instantie uitgelaten over de vraag of het vliegen boven andermans grondgebied onrechtmatig is. De Rechtbank heeft voorop gesteld dat voor het vliegen met drones (nog) weinig specifieke regelgeving voorhanden is. In december 2005 is de ‘Regeling modelvliegen’ in werking getreden waarin regels zijn opgenomen omtrent het vliegen met bijvoorbeeld drones. In deze casus had de bestuurder van de drone zich (kennelijk) gehouden aan de (wettelijke) regels voor modelvliegtuigen. Tevens is op 1 juli 2015 de ‘Regeling op afstand bestuurbare luchtvaartuigen’ en per 1 juli 2016 de ‘Beleidsregel van de Staatssecretaris van Infrastructuur en Milieu van 30 mei 2016 voor het verlenen van ontheffingen voor micro- en minidrones’ in werking getreden. Zelfs al zouden deze regelingen correct worden nagekomen, dan betekent dit volgens de Rechtbank Gelderland niet dat er geen strijdigheid kan zijn met andere wettelijke regels zoals bijvoorbeeld de regels omtrent de bescherming van privacy.
De Rechtbank heeft in deze bovenstaande kwestie geoordeeld dat het vliegen met de drone met camera boven het perceel van de buren en zodanig dat de buren en zijn huisgenoten zich bespied
kunnen voelen, als onrechtmatig moet worden beoordeeld. Het maakt daarbij zelfs niet uit of de camera kan inzoomen of dat deze ‘aan’ staat.
Onrechtmatig uit de lucht schieten?
Het vernielen c.q. beschadigen van andermans eigendom is (in beginsel) onrechtmatig en deze schade dient dan ook vergoed te worden. In het kader van bovenstaande casus heeft de Rechtbank Gelderland (ECLI:NL:RBGEL:2017:2663) zich uitgelaten over de vraag of de buurjongen, welke de drone uit de lucht heeft geschoten, de schade dient te vergoeden. De Rechtbank Gelderland heeft uiteindelijk geoordeeld dat beide onrechtmatige handelingen samen de schade aan de drone hebben veroorzaakt. Wanneer geen inbreuk was gemaakt op de privacy dan, was er niet geschoten en wanneer er niet zou zijn geschoten was de drone ook niet beschadigd door het schot. Een inbreuk op het recht op privacy is daarbij niet minder of zwaarder dan de inbreuk op het eigendomsrecht en brengt volgens de Rechtbank Gelderland mee dat ieder van de partijen 50% van de schade dient te dragen.
Conclusie
Het vliegen met een drone boven andermans terrein kan onrechtmatig zijn, ook al houd je je aan de regelgeving omtrent het vliegen met drones. Je kunt immers een inbreuk maken op andere rechten zoals het recht op privacy. Het uit de lucht schieten van een drone boven je eigen terrein is daarbij niet de aangewezen oplossing en is onrechtmatig, omdat je schade toebrengt aan andermans eigendom. Bij een botsing tussen deze ‘rechten’ heeft de Rechtbank Gelderland in bovenstaande situatie bepaald dat beide partijen 50% van de schade dienen te dragen. Houd je dus aan de regelgeving omtrent het vliegen met drones en respecteer het recht op privacy van anderen indien je van plan bent om te vliegen met een drone.
dhr. mr. K. Peusch