Inleiding
In een eerdere nieuwsbrief is geschreven over wat de juridische gevolgen zijn indien door partijen verschillende algemene voorwaarden van toepassing worden verklaard. In deze nieuwsbrief zal nader worden ingegaan op de (actieve) informatieplicht van de gebruiker van de algemene voorwaarden om een beroep op de algemene voorwaarden mogelijk te maken.
Wetgeving en hoofdregel
In artikel 6:233 Burgerlijk Wetboek (BW) is bepaald dat de wederpartij vóór of bij het sluiten van de overeenkomst een redelijke mogelijkheid moet hebben gehad om kennis te nemen van de algemene voorwaarden van de gebruiker.
De hoofdregel die uit artikel 6:233 BW volgt is dat de algemene voorwaarden door de gebruiker tijdig (vóór het sluiten van de overeenkomst) ter hand moeten zijn gesteld aan de wederpartij. Met het ‘ter hand stellen’ wordt het overhandigen van de algemene voorwaarden bedoeld (op papier of elektronisch). Het is dan ook van belang om in een zo vroeg mogelijk stadium, bijvoorbeeld bij het doen van een offerte, de algemene voorwaarden toe te voegen. Het toezenden van de algemene voorwaarden op de factuur wordt in de regel als niet tijdig beschouwd nu de overeenkomst dan al is gesloten/uitgevoerd.
Uitzonderingen
Uiteraard zijn er ook uitzonderingen op de hoofdregel om algemene voorwaarden ‘ter hand te stellen’. Dit kan bijvoorbeeld indien het ter hand stellen redelijkerwijs niet mogelijk is. Dan kan de gebruiker volstaan door vóór het sluiten van de overeenkomst aan de wederpartij kenbaar maken dat de algemene voorwaarden ter inzage liggen bij bijvoorbeeld de Kamer van Koophandel of bij een griffie van een rechtbank.
Ook is er bijvoorbeeld een uitzondering voor professionele partijen die regelmatig met elkaar zakendoen en bij de eerste overeenkomst de algemene voorwaarden op een juiste wijze ter hand zijn gesteld, dan is niet nodig om de algemene voorwaarden bij iedere overeenkomst (opnieuw) ter hand te (blijven) stellen.
Bewijslast
De gebruiker van de algemene voorwaarden dient te bewijzen dat de wederpartij een redelijke mogelijkheid heeft gehad om van de algemene voorwaarden kennis te nemen. Gezien deze bewijslast doet de gebruiker er dan ook verstandig aan om bijvoorbeeld de ontvangst van de algemene voorwaarden vast te leggen of andere bewijzen achter de hand te hebben dat de wederpartij de algemene voorwaarden (tijdig) heeft ontvangen.
De praktijk
Juist om discussie bij een beroep op een uitzondering te voorkomen is het advies om in iedere situatie in een zo vroeg mogelijk stadium (telkens en opnieuw) de algemene voorwaarden ter hand te stellen. In een situatie dat de tijdige ter hand stelling per abuis is vergeten kan dan nog worden gekeken of sprake is van een uitzonderingssituatie.
Juridische gevolgen niet (tijdige) ter hand stelling
De gevolgen voor het niet tijdig ter hand stellen kunnen zeer groot zijn. De wederpartij heeft dan de mogelijkheid om de algemene voorwaarden, of een beding hieruit, te vernietigen waardoor de gebruiker geen beroep (meer) kan doen op de algemene voorwaarden.
Conclusie
Hoofdregel is dat algemene voorwaarden tijdig, vóór het sluiten van de overeenkomst, ter hand moeten zijn gesteld. Op deze hoofderegel zijn een aantal uitzonderingen. Toch zie je in de praktijk dat een gebruiker in iedere situatie, juist om discussie te voorkomen, de algemene voorwaarden ter hand stelt in een zo vroeg mogelijk stadium.
Gezien de verstrekkende gevolgen van het niet tijdig ter hand stellen van de algemene voorwaarden, namelijk de mogelijkheid van de wederpartij tot vernietiging, is het van belang dat de gebruiker op een correcte wijze voldoet aan deze informatieplicht.
Heeft u naar aanleiding van dit artikel een vraag over algemene voorwaarden of een andere juridische vraag? Neem dan contact op met uw vaste aanspreekjurist bij Keizersgracht Juristen want daar zijn wij immers voor.
mr. Kyle Peusch
Bel naar: